Czym jest “budżetówka” i ile osób zrzesza? 

“Budżetówką” nazywamy wszystkich pracowników, których pensje pochodzą z budżetu państwa, a zatem także z podatków. Przynależność do publicznego sektora zatrudnienia wiąże się z określonymi wymaganiami, przywilejami i siatką płac. Wszystkie te kwestie regulowane są również w ustawach, rozporządzeniach i innych aktach prawnych.

Ogłoszenia o pracę we Wrocławiu na GoWork zawierają wiele propozycji zatrudnienia właśnie w sektorze publicznym. Główny Urząd Statystyczny szacuje, że, na ponad 16 milionów osób pracujących w całym kraju, “budżetówka” skupia około 3,4 milionów pracowników, a w samym województwie dolnośląskim liczba ta wynosi ponad 216 tys. 

Jakie zawody występują w sektorze publicznym?

“Budżetówka” grupuje zawody kluczowe dla prawidłowego i sprawnego działania wszelkich struktur socjalnych państwa. Najbardziej rozpoznawalnymi pracownikami sektora publicznego są urzędnicy, ale, zarówno centralna, jak i lokalna administracja publiczna, to niejedyny dział sfery budżetowej. W sektorze publicznym pracują także między innymi:

• nauczyciele, 

• pracownicy służby zdrowia, 

• pracownicy socjalni, 

• żołnierze, 

• policja i inne formacje mundurowe,

• sędziowie,

• leśnicy, 

• pracownicy publicznych placówek kulturalnych,

• strażacy.

Z czym wiąże się praca w “budżetówce”? 

Praca w sektorze publicznym daje stabilność zatrudnienia. Każdy pracownik, już na start, otrzymuje najczęściej umowę o pracę. Wymagania stawiane kandydatom są jednak sztywne i określane w przepisach prawnych. Nauczycielami mogą zostać wyłącznie osoby posiadające konkretne wykształcenie, policjantów obowiązuje konkretny egzamin zawodowy itp. 

Również ścieżka kariery i awansów w strukturach publicznych zwykle zależy od spełniania norm określanych w konkretnych przepisach. Poza stabilnością zatrudnienia, do najpopularniejszych przywilejów pozapłacowych pracowników sfery budżetowej należy możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę w przypadku niektórych grup zawodowych oraz stałe godziny pracy, bez widma konieczności zostawania na “nadgodzinach”.

Średnie zarobki i przywileje płacowe w “budżetówce” we Wrocławiu

Wedle danych Głównego Urzędu Statystycznego średnia wypłata przeciętnego mieszkańca Wrocławia wynosi około 6,1 tys. zł brutto miesięcznie i jest to, zaraz po Warszawie, najlepszy wynik w skali całego kraju. Sektor publiczny oferuje natomiast średnie miesięczne wynagrodzenia lepsze o około 400 zł w stosunku do podmiotów prywatnych. Statystyczny mieszkaniec Wrocławia, zatrudniony w “budżetówce” zarabia przeciętnie 6,4 tys. zł brutto miesięcznie. 

Najbardziej znanym przywilejem płacowym sektora publicznego jest dodatkowe wynagrodzenie roczne, czyli tzw. “trzynastka”. Taka dodatkowa pensja wypłacana jest nie później, niż do końca marca roku następującego po przepracowanym okresie, uprawniającym do otrzymania “trzynastki” (co najmniej 6 miesięcy). Dodatkowe wynagrodzenie roczne wynosi 8,5 proc. sumy wszystkich świadczeń ze stosunku pracy otrzymanych od pracodawcy w przepracowanym okresie, uprawniającym do otrzymania “trzynastki”, czyli najczęściej jest to 8,5 proc. z tego, ile pracownikowi udało się zarobić w ciągu minionego roku. 

Nie tylko “trzynastka”, czyli co jeszcze przysługuje w “budżetówce”?

“Trzynastka” to jednak niejedyne, co przysługuje zatrudnionym w sektorze publicznym. Po przepracowaniu pięciu lat otrzymują oni także dodatek za wysługę lat. Świadczenie to wynosi na starcie 5 proc. wynagrodzenia zasadniczego i zwiększa się corocznie o kolejny 1 proc. Maksymalny wymiar tego dodatku to 20 proc. wysokości pensji zasadniczej. 

Pozostałe benefity płacowe pracowników “budżetówki” obejmują m.in.:

• wyższą odprawę w momencie przechodzenia na emeryturę, 

• dodatek funkcyjny i zadaniowy za pełnienie określonej funkcji, np. w przypadku nauczycieli — kilkaset złotych za sprawowanie roli wychowawcy klasy, 

• dodatki motywacyjne i za szczególne osiągnięcia — nagroda za bardzo dobre osiągi zawodowe, 

• nagrody jubileuszowe za imponujący staż pracy, wynoszący np. 20 lat, 

• dodatki za pracę w szkodliwych i uciążliwych warunkach, np. w nadmiernym hałasie, 

• dodatki za wykonywanie obowiązków w święta, weekendy, w porze nocnej czy w godzinach nadmiarowych.